Pojmovnik iz domena građevinarstva i arhitekture – II DEO

Prilikom čitanja stručne literature vezane za potrošnju energije, energetsku efikasnost i zaštitu životne sredine u domenu građevinarstva i arhitekture, sreću se određeni pojmovi koji nisu dovoljno jasni. Kako bismo vam olakšali čitanje, kao i sticanje odgovarajućih znanja iz ove oblasti, u ovom broju objavljujemo drugi deo Pojmovnika veza napisan na srpskom i engleskom jeziku, a prvi deo možete pročitati u 11. broju časopisa GRENEF ili na LINKU.

Ž

ŽIVOTNI CIKLUS

Uzastopne i međusobno povezane faze sistema izrade nekog proizvoda, od nabavke sirovina ili proizvodnje od prirodniih resursa do konačnog odlaganja.

LIFE CYCLE

Consecutive and interlinked stages of a product system, from raw material acquisition or generation from natural resource to final disposal.

Z

ZASENČAVANJE OD SUNCA

Sistem kojim se kontroliše količina toplote i svetlosti koje se propuštaju u neku zgradu, što omogućava korisnicima da kontrolišu dobijanje toplote od sunca.

SOLAR SHADING

System which controls the umount of heat and light admitted to a building, permitting users to control heat gains from the sun.

ZAŠTITA OD RADONA

Mera ugrađena u dati projekat neke zgrade koja obezbeđuje da radioaktivni gas, radon, koji se prirodno javlja, ne može da „curi“ u korišćene delove te zgrade.

RADON PROTECTION

Measure incorporated into the design of a building that ensures that the naturally occuring radioactive gas, radon, cannot seep into the occupied parts of the building.

ZELENI KROV

Krov neke zgrade koji je delimično ili kompletno pokriven zasejanom zemljom i vegetacijom postavljenom preko hidroizolacione membrane.

GREEN ROOF

Root of a building that is partially or completely covered with seeded soil and vegetation laid over a waterproofing membrane.

ZGRADA SA NULTOM EMISIJOM UGLJENIKA

Zgrada projektovana tako da ima nultu neto godišnju potrošnju energije i nultu emisiju ugljendioksida.

ZERO CARBON BUILDING

Designing of a building with an annual zero net energy consumption and zero carbon.

ZGRADA SA NULTOM NETO POTROŠNJOM ENERGIJE

Zgrada kod koje je, kao rezultat njenog vrlo visokog nivoa energetske efikasnosti, ukupna godišnja potrošnja primarne energije jednaka energiji (proizvedenoj) iz obnovljivih izvora energije, koja se isporučuje toj zgradi.

NET ZERO ENERGY BUILDING

Building where, as a result of its very high level of energy efficiency, the overall annual primary energy consumption is equal to the energy (produced from renewable energy sources) supplied to the building.

ZGRADA SA POZITIVNOM ENERGIJOM

Zgrada kod koje je, kao rezultat njenog vrlo visokog nivoa energetske efikasnosti, ukupna godišnja potrošnja primarne energije manja od energije (proizvedene iz obnovljivih izvora energije) koja se isporučuje toj zgradi.

POSITIVE ENERGY BUILDING

Building where, as a result of its very high level of energy efficiency, the overall annual primary energy consumption is less than the energy (produced from renewable energy sources) supplied to the building.

ZVUČNA IZOLACIJA

Blokira zvuk da ne prolazi kroz zidove, podove, plafone i prozore.

SOUND INSULATION

Blocks sound from travelling through walls, floors, cellings and windows.

I

INFILTRACIJA VAZDUHA

Vazduh koji u zgradu prodire kroz male otvore na okvirima vrata i prozora.

AIR INFILTRATION

Air which leaks into a building through small cracks in door and window frame.

INTELIGENTNA ZGRADA

Zgrada koja pruža produktivno i rentabilno okruženje na osnovu tri osnovna elementa: 1) ljudi 2) proizvodi i 3) procesa, međusobnih odnosa između njih. Sinonim – Pametna zgrada.

INTELLIGENT BUILDING

Building that provides a productive and cost-effective environment based on three basic elements: 1) people 2) products and 3) processes and the interrelationships between them. Synonyms – Smart building.

ISPORUČENA ENERGIJA

Količina energije koja se dopremi na neku lokaciju ili u neku zgradu.

DELIVERY ENERGY

Measure of the amount of energy arriving at a site or building.

IZMENJIVAČ TOPLOTE

Uređaj izgrađen za efikasni prenos toplote sa jednog medijuma na drugi.

HEAT EXCHANGER

Device built for efficient heat transfer from one medium to another.

IZVOR ENERGIJE SA NISKOM EMISIJOM UGLJENIKA

Izvor energije koji stvara manje gasova sa efektom staklene bašte od tradicionalnih sredstava za proizvodnju energije.

LOW CARBON ENERGY SOURCE

Source of power which produces fewer greenhouse gases than traditional means of power generation.

K

KALKULATOR UGLJENIKA

Metodologija koju koristi projektant ili inženjer da proceni uticaj svog projekta na klimatske promene, ili emisiju ugljendioksida.

CARBON CALCULATOR

Methodology used by a designer or an engineer to assess the impact on climate changs, or the carbon footprint, of his/her project.

KAPACITET APSORPCIJE UGLJENIKA

Količina ugljendioksida koju može da apsorbuje šumski ekosistem u datim uslovima životne sredine i režimima prirodnih poremećaja, isključujući antropogeni poremećaj.

CARBON CARRYING CAPACITY

Amount of carbon able to be stored in a forest ecosystem under prevailing environmental conditions and natural disturbance, but excluding antropogenic disturbance.

KAPACITET SKLADIŠTENJA TOPLOTE

Sposobnost materijala od kojih je napravljena zgrada da porastom temperature skladišti toplotnu energiju. Može se izraziti u jedinicama kWh/K za celu zgradu ili u: Wh/Km2 kada se želi opisati toplotni kapacitet zgrade po jedinici površine.

THERMAL STORAGE CAPACITY

Ability of the constituent materials in a building to store heat, for a given rise in temperature, measured in units of kWh/K for a whole building or in Wh/Km2 to indicate the building thermal capacity per unit floor area.

KJOTO PROTOKOL

Međunarodni sporazum povezan sa Okvirnom konvencijom Ujedinjenih nacija o klimatskim promenama, čija je glavna karakteristika da za 37 industrijalizovanih zemalja i Evropsku zajednicu postavlja obavezujuće ciljeve za smanjenje emisije gasova sa efektom staklene bašte.

KYOTO PROTOCOL

International agreement linked to the Uniter Nations Framework Convenction on Climate Change, the major feature of which is that it sets binding targets for 37 industrialized countries and the European Community for reducing greenhouse gas (GHG) emissions.

KLIMATIZACIJA

Grejanje, hlađenje, odnosno klimatizacija vazduha u zatvorenom prostoru mašinskim putem, radi optimizacije njegove temperature i vlažnosti.

AIR CONDITIONING

Mechanically aided heating, cooling and conditioning of indoor air to optimise thermal and humidity condition.

KOEFICIJENT ZASENČAVANJA

Odnos solarne energije koja se prenosi kroz prozor i upadne solarne energije.

SHADING COEFFICIENT

Ratio of the solar energy transmmitted through a window to the incident solar energy.

KOGENERACIJA

Korišćenje motora sa unutrašnjim sagorevanjem ili termoelektrana za istovremenu proizvodnju električne i toplotne energije. Sinonimi – Kombinovana ili spregnuta ili istovremena proizvodnja električne i toplotne energije (KPETE).

COGENERATION

Use of a heat engine or power station to simultaneously generate both electricity and useful heat. Synonime – Combined heat and power (CHP).

KVALITET UNUTRAŠNJEG VAZDUHA

Kvalitet vazduha unutar i oko neke zgrade ili konstrukcije, koji je u vezi sa zdravljem i komforom stanara zgrade.

INDOOR AIR QUALITY

Quality of the air within and around a building or a structure, related to the health and comfort of building occupants.

Autor teksta: Prof. dr D. Škobalj