Izložba „Osmi kilometar” u Muzeju Jugoslavije

Pozivamo vas na izložbu „Osmi kilometar”, koja je u Muzej Jugoslavije došla pravo iz Paviljona Republike Srbije u okviru 17. Međunarodne izložbe arhitekture u Veneciji, a čiji su autori grupa mladih arhitekata okupljenih oko platforme „Moderni u Beogradu”, zaposleni i alumni Univerziteta u Beogradu – Arhitektonskog fakulteta.

Ideja da se izložba „Osmi kilometar” predstavi u Muzeju Jugoslavije proistekla je iz toga što se u njenom fokusu nalazi rudarski grad Bor, jedan od pet industrijskih lokaliteta predstavljenih na tek otvorenoj izložbi „O fabrikama i radnicima” koja se bavi industrijskim nasleđem na prostoru Srbije, ali i iz želje da sugrađanima i sugrađankama predstave rad koji je uspešno predstavljao Srbiju u Veneciji.

O izložbi „Osmi kilometar”:
U svakodnevnom govoru stanovnici Bora iskazuju pojedinačna mesta grada kroz meru njihove udaljenosti od rudarskog površinskog kopa Bor, koji računaju kao polaznu tačku, „nulti kilometar” ili „smak sveta”. Sistem orijentacije stanovnika analogan je načinu planiranja i izgradnje samog grada kroz sedam gradskih kilometara. U ovom smislu, „osmi kilometar” predstavlja kvalitativno novi sloj grada, predlažući pravce njegovog budućeg razvoja nezavisnog od rudarske industrije.

Izložba prikazuje kako se na primeru Borskog basena razvijena rudarska proizvodnja do sada jednoznačno postavljala kao isključivi faktor postojanja grada. Umrežavanjem ove proizvodnje u globalne tokove kapitala, u gradu se ispoljava odsustvo mogućnosti rada na društvenom i prostornom planu. Ujedno, usled neodrživosti predloženih alternativa socio-ekonomskog razvoja Bora, to je i prilika za redefinisanje odnosa život – rad, a time i fizičkog okvira unutar kog se navedeni procesi odvijaju. Stoga izložba i istraživanje razmatraju budućnost ovog odnosa kroz temu „osmog kilometra”, koji uvodi poremećaj u poredak postojećih sedam gradskih zona – sedam gradskih kilometara. Svaki od sedam kilometara istražen je ujedno kroz studije arhivske građe i kroz projekat teme koja je specifična za određeno područje, to jest, kilometar grada. Odgovarajuće teme su redom: industrija, prostorno planiranje, prostori kulture, stambeni standard, kultura svakodnevnog života, ekologija, i demografija.

Platformu MuBGD (Moderni u Beogradu) čine: Iva Bekić, Petar Cigić, Dalia Dukanac, Stefan Đorđević, Irena Gajić, Mirjana Ješić, Hristina Stojanović i Snežana Zlatković, a saradnici na izložbi bili su: Katarina Đorđević, Stefan Đorđević i Dragan Stojmenović.

„Osmi kilometar” moći će da se pogleda u zgradi Muzeja 25. maj, u okviru kompleksa Muzeja Jugoslavije, do 15. februara 2022. godine.

O platformi „Moderni u Beogradu”:
Platforma je osnovana u Beogradu 2018. godine i okuplja grupu arhitekata sa posebnim interesovanjem i angažmanom u oblasti ilustracije, grafičkog dizajna i likovnih umetnosti. Zajedno su pokrenuli projekat MuBGD u cilju promocije ali i kritičke analize arhitektonskog nasleđa Beograda putem inovativnih grafičkih reprezentacija. Dugoročno istraživanje autora u domenu vizuelne reprezentacije ima za cilj doprinos u razumevanju kanonskih arhitektonskih projekata i objekata i njihovih uloga u širem društveno-političkom, ekonomskom i kulturnom kontekstu, kao kritičkog instrumenta za posmatranje, promišljanje i ponašanje u savremenom prostoru. Realizovali su više samostalnih izložbi (tokom 2019.) za koje im je dodeljena nagrada „Ranko Radović” (2020) u kategoriji televizijske emisije, izložbe, multimedijalne prezentacije. Projekat „Osmi kilometar” nagrađen je sa MicroMacro Award na STRAND Design Awards 2021 u kategoriji Challenges in Architecture and Urban Design.

Izvor: arh.bg.ac.rs