Razvoj drveća i njihovih krošnji u cilju spuštanja temperature gradova

Klimatske promene su ne samo budući scenario, već uveliko naša realnost. Najviše su pogođeni gradovi, u kojima ljudi osećaju velike negativne uticaje globalnog zagrevanja. Da bi se ublažile posledice  klimatskih promena, urbano planiranje mora da uzme u obzir prirodno snižavanje temperature u gradskim sredinama i hlađenje gradskog prostora. Za to postoji mnogo alternativa: ozelenjavanje fasada, hladni krovovi i stvaranje urbanih zelenih zona. Ipak, najveći doprinos daju velika, senovita stabla.

Najjednostavnije i najefikasnije sredstvo u borbi protiv klimatskih promena je gradsko drveće. Drveće pozitivno utiče na mikroklimu,  filtrira i povećava vlažnost vazduha, apsorbuje ugljen dioksid, pravi hladovinu i koren upija dosta kišnice. Studije pokazuju da drveće razvija  svoj pun gabaritni potencijal  tek nakon 20 godina, kada razvije veliku krošnju. Sa povećanjem prečnika krošnje, proporcionalno se povećava i zapremina korena. Da bi se stablo dobro i zdravo razvijalo, potrebno mu je najmanje 35 kubnih metara korenskog prostora. Ali realnost je drugačija: u mnogim gradovima i opštinama, parking mesta i saobraćajnice i dalje imaju prioritet nad gradskim drvećem.

Složena podstruktura savremenih putnih sistema ozbiljno ograničava prostor u koji se može razviti  korenje. Pored toga, gradska stabla moraju da se nose sa neodgovarajućom podlogom, solju na putevima zimi i zagađenim površinskim vodama. Rastuće temperature, dugi periodi suše i toplotni talasi dodatno opterećuju stabla. U ovim uslovima na lokaciji, ono prestaje da se razvija nakon samo nekoliko godina, podložno je štetočinama, uvene ili umire.

Stvaranje senke od rasta samog drveta i krošnje / foto: ACO Građevinski elementi d.o.o.

Princip Grada sunđera je inovativna metoda izgradnje koja osigurava da gradsko drveće može da preživi u uličnom prostoru. Prosečni životni vek uličnog stabla od trenutnih 20 do 30 godina, može se povećati na najmanje 80 do 100 godina. Ovaj princip omogućava zdrav razvoj velikih krošnji drveća u urbanim sredinama i istovremeno stvara podzemni prostor za zadržavanje kišnice. Uz pomoć Grada sunđera, korenov sistem drveća može se bez oštećenja širiti ispod popločanih površina kao što su trotoari, parkinzi i putevi. 

Kako ovaj „sunđer” funkcioniše ispod površine?

Konstrukcija kolovozne podkonstrukcije mora da ispunjava kako tehničke uslove izgradnje puta, tako i biološke zahteve drveća. Šupljine između kamenja podkonstrukcije, ispunjene supstratom, obezbeđuju stablima vodu i u sušnim periodima. Stvara se sistem pora kroz koje se prostire koren: grube pore omogućavaju vazduhu i vodi da prodru u tlo i distribuiraju ih. Dodatni efekat je stvaranje prostora za zadržavanje kišnice, koji rasterećuje kanalizacioni sistem i snabdeva drveće čak i tokom sušnih perioda. Korenje urbanog drveća dugoročno se snabdeva vazduhom, vodom i hranljivim materijama. Ovo je preduslov za zdravo i vitalno drveće.

ACO Green City – Grad sunđera

• usmerava fokus na urbano drvo kao efikasno sredstvo borbe protiv posledica klimatskih promena, posebno za ublažavanje urbanih toplotnih ostrva.
• omogućava proširenje korena urbanog drveća kao meru za poboljšanje vitalnosti drveća i životnog veka (cilj: najmanje 36m³ korena prostora po drvetu).
• to je mera prilagođena lokaciji. Podrazumeva korišćenje lokalno dostupnih materijala što više i planiranje sunđerastog gradskog područja na takav način da je prilagođeno putnom prostoru, terenskim i lokalnim klimatskim uslovima. Planiranje uključuje podstrukturu, sadnju i odabir popločanja. 
• namera da se većina godišnjih padavina uvede u retenzioni podzemni sistem i zadrži što je više moguće raspoloživo za biljke.

ACO Green City – Grad sunđera / foto: ACO Građevinski elementi d.o.o.

Kao stručnjak za upravljanje površinskim vodama, ACO kompanija  je osmislila modularni sistem kao deo ovog projekta i kao tehničko rešenje koje je podjednako efikasno koliko i lako za implementaciju. Prikupljena kišnica sa krovnih površina se može uvesti direktno u podzemno sunđerasto telo grada, ali se zagađena kišnica sa ulica i parking mesta mora prečistiti i kao takva uvesti u sistem Grad sunđera.

ACO građevinski elementi d.o.o.

III Industrijska zona bb | 22314 Krnješevci, Stara Pazova
Tel: +381 22 811 580
Fax: +381 22 811 590
E-mail: aco@aco.rs
Web: www.aco.rs